دانلود مقاله آلیاژهای رایج اسلامی (متون و شواهد باستان شناختی)

مقاله آلیاژهای رایج اسلامی درباره بررسی فلزکاری ایران دوره اسلامی، به‌ویژه آلیاژهای آن می‌تواند جایگاه و اهمیت خاصی در بازشناسی این صنعت داشته باشد. با مراجعه به متون علمی دوره اسلامی، به‌نام برخی از آلیاژها بر برخورد می‌شود که هنوز ناشناخته‌اند. دلیل این موضوع آن است که در گذشته دانش‌های گوناگونی مانند، فلزگری و ساخت آلیاژها، داروسازی، شیمی و … به نحوی با کیمیاگری بودند. از سوی دیگر، بسیاری از کیمیاگران سعی می‌کردند تا اسرار کار خود را مخفی نگه‌دارند.

مقاله آلیاژهای رایج اسلامی:

در بیشتر موارد پژوهشگران چند آلیاژ جداگانه که در متون اسلامی از آن‌ها نام برده شده را بایکدیگر اشتباه می‌گیرند. از جمله این خطا‌ها، می‌توان به سه همبسته «هفت‌جوش»، «طالیقون» و «سپیدروی» اشاره نمود که بیشتر اهل فن، آن‌ها را با «برنز سفید» همسان پنداشته‌اند؛ اما این دیدگاه درست نبوده و در مقاله حاضر با دلایل گوناگون اثبات خواهد شد که «هفت‌جوش»، «طالیقون» و «سپیدروی»، سه آلیاژ جداگانه بوده و تنها «سپیدروی» را می‌توان با «برنز سفید» یکی دانست؛ علاوه‌بر آن دو آلیاژ دیگر به نام‌های «پتروی» و «دراروی» که در کتب اسلامی از آن‌ها نام برده شده و شواهد باستان‌شناسی نیز، درستی آن‌ها را تأیید می‌کنند، برای نخستین‌بار معرفی و مورد مطالعه و بررسی قرارخواهند گرفت.

فلزکاری اسلامی:

فلزکاری اسلامی انعکاس‌دهندۀ فرهنگ و اجتماعی است که مولد اینگونه آثار بوده است. شیوه‌های زندگی، دل‌مشغولی‌ها، امیدها و آرزوهای حامیان با بیشترین زرق و برق در ارزش ذاتی و کارکرد اشیاء نشان داده و بیشتر پیام‌های هوشمندانه از راه تزئینات بیان شده‌اند.

اگرچه نقاشی اسلامی پیش از سدۀ هفتم تقریباً ناشناخته بود و معمولاً به مصورسازی نسخ خطی منحصر می‌شد، در بسیاری از فرهنگ‌ها، نقاشی با جزئیات تصویری غنی‌اش بهترین منبع برای چنین اطلاعاتی است.

فلزکاری حکاکی و کنده‌کاری از لحاظ فنی و تقریباً از نظر جزئیات بسیار شبیه نقاشی است و چون در مضمون خود به داستانی پیوند نخوده، انتخاب تزئینات در این نوع فلزکاری گویای اطلاعات مهمی می‌باشد. کشف دوباره و معانی این اشیاء برای اینکه بدانیم چه کسانی از آنها استفاده کرده‌اند، می‌تواند دانش ما را دربارۀ جوامعی که این اشیاء از آنها الهام گرفته شده، غنای فراوان ببخشد.

تفاوت فلز کاری اسلامی با دوره ساسانی:

تفاوت فلز کاری اسلامی با دوره ساسانی و پیش از آن علاوه بر تفاوت در ساخت ،شکل و حجمنشان دهنده گرایش به سادگی و پرهیز از تجمل در ساخت آثار فلز دارد .در واقع ساخت آثار تزیینی از طلا و نقره و منسوخ شد وبه جای آن استفاده از مس و برنز جایگزین گردید.

از آنجایی که فلز کاری دوره ساسانی با ورود اسلام به ایران بصورت اساسی در معرض تحول قرار گرفت، فلزکاران این رشته را رها نکردند بلکه با استفاده از تکنیکها و ریخته گری قلمزنی آثار فلزی به نقوش پرندگان و حیوانات و طرحهای اسلیمی(خط ونقاشی) به همراه نصیحت گونه یا دستورات دینی تزیین کردند.

در واقع نقوش و عناصر تزیینی چند هزارساله ایران که در غالب آثار فلزی ساخته میشد و فقط درباریان از آ» استفاده میکردند و جنبه تشریفاتی داشت، در غالب نیازهای جامعه و کارکردهای عملی و روز مره مردم طراحی و ساخته میشد .دوره هخامنشی اعتلا و اوج هنر فلزکاری پیش از اسلام میباشد.

عمده ترین آثار فلزکاری در دوره اسلامی به شیوه زیر دسته بندی میشوند:

• سلاحهای رزمی مانند: شمشیر، جوشن، زره
• آثار کاربردی -هنری مانند: سینی، تنگ، آبخوری، جای دعا و قاب قرآن