دانلود کتاب الابنیه عن حقایق الادویه اثر موفق الدین ابومنصور علی هروی

نثر فارسی تقریبآ با کتاب الابنیه عن حقایق الادویه آغاز می‌شود. این کتاب را ابومنصور موفق هروی در خواص گیاهان و داروها و درباره علم داروشناسی در زمان منصور بن نوح سامانی در قرن چهارم هجری یعنی بین سالهای ۳۵۰ الی ۳۶۶ هجری قمری تألیف کرده است. از این کتاب که در مفردات طب و پزشکی است، متأسفانه فقط یک جلد که به خط علی بن احمد طوسی نوشته شده است، بر جای مانده است. از نظر تاریخ ادبیات این کتاب از آن نظر اهمیت دارد که علاوه بر قدیمی بودن اصل کتاب، خود این نسخه نیز قدیمی‌ترین کتاب خط فارسی است که تاکنون موجود است.

معرفی کتاب الابنیه عن حقایق الادویه:

این کتاب چنانکه بر اهل علم پوشیده نیست در مفردات طبّی و خواصّ ادویه و گیاهان و معالجات امراض گوناگون است. که از قدیم ترین روزگاران سرچشمه می گیرد و به زمان محمّد بن زکریای رازی پزشک بزرگ ایران ختم می شود و اگرچه دنیا از لحاظ عقاید طبّی امروز هزار سال پیش تر رفته لکن از نظر گیاه شناسی از ارزش کjاب کاسته نشده است و بسیاری از نکات طبی آن طبعا قابل تحقیق و رسیدگی و نتیجه گیری براساس و پایه علم امروزی است.

کتاب «الابنیه عن حقایق الادویه» اثری است کهن در ادویه مفرده یا به اصطلاح، مفردات لغات در علم داروسازی و داروشناسی، نگاشته ابو منصور علی بن موفق هروی، پزشک و داروشناس در سده چهارم و پنجم هجری.

الابنیه عن حقایق الادویه:

از الابنیه، تا کنون دو نسخه به دست آمده است؛ یکی نسخه ای متعلق به مرحوم صادق ضیایی که تاریخ احتمالی کتابت آن قرن هشتم است و افتادگی دارد (مقدمه افشار، ۱۸)و اکنون در کتابخانه مجلس شورای اسلامی محفوظ است و دیگری نسخه منحصر به فردی است به شماره ۳۴۰A,F که در کتابخانه ملی اتریش نگهداری می شود و از روی همین نسخه، مرحوم احمد بهمنیار کتاب الابنیه را تصحیح کرده و به کوشش شادروان استاد حسین محبوبی اردکانی از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.

سابقه و هدف نویسنده:

ابومنصور موفق بن علی هروی داروساز و پزشک ایرانی (سده ی ۴ و ۵ هجری قمری-۱۰ و ۱۱ میلادی)، نویسنده ی اولین فرهنگ دارویی شناخته شده به زبان فارسی با عنوان “الابنیه عن حقایق الادویه” است.

پژوهش های انجام شده در خصوص این کتاب عمدتاً متکی بر بررسی واژگان از نگاه ساختار زبانی است؛ اما در زمینه ی استخراج واژگان دارویی و در حوزه ی مطالعات تاریخ داروسازی اقدامی صورت نگرفته است.

لذا هدف از این مطالعه, تبیین محتوای کتاب الابنیه در دانش داروشناسی و تشریح ساختارهای مورد نظر هروی در تقسیمات دارویی است. مواد و روش ها: مطالعه ی حاضر، با رویکرد مروری و روش تحلیل محتوای کیفی و کمی در حوزه ی مطالعات کتابخانه ای و متکی بر کتاب الابنیه انجام شده است.