دانلود کتاب سفال شناسی (سفالگری پیش از اسلام)
ابداع این هنر متعالی با استفاده از مواد و مصالح پست و نازلی چون خاک، حکایت تبلور جمال و زیبایی است که در مفهوم جاودانه خود از کران قرآن و آفرینش انسان از گل ریشه گرفته است. سفال یکی از خلاقیت‌های ماندگار انسان از دوره نوسنگی و ما قبل تاریخ است. هیچ کدام از مصنوعات و ساخته‌های فکر و اندیشه انسان از نظر ارزانی و فراوانی مواد اولیه در طبیعت به پای سفال نمی‌رسد. کشف سفال و بقایای گل پخته از قرن ۱۹ آغاز شد و وارد مقوله هنر شد، صنعت سفالگری از ارزش خاصی برخوردار است زیرا اشکال و تزئینات روی ظروف سفال خیلی قدیمی‌تر از تصاویر کتب خطی است. کتاب سفال شناسی دربرگیرنده اطلاعاتی درباره چگونگی نقش‌اندازی بر روی سفالینه‌ها (رنگ و نوع رنگ و ابزار حکاکی) و منشا نقوش (که اغلب از طبیعت پیرامون الهام گرفته می‌شده) و چگونگی فرم دادن به گل خام میباشد.
کتاب سفال شناسی:
سفال یکی از قدیمیترین ساخته‌های دست بشر است که در تمام طول عمر وی از قدیمیترین ایام تاکنون مورد استفاده قرار گرفته‌است. به این جهت درگاهنگاری دورانهای پیش از تاریخ نقش مهمی دارد. ساخت سفال با گذشت زمان به نسبت تغییر فرهنگهای پیش از تاریخی و تجربه اندوزی اقوام بشری از نظر جنس، فرم، رنگ و نقش دچار تغییراتی چشم گیر شده‌است
یکی از اولین سایت‌های شناخته شده در کاوش‌های باستان شناسی ماقبل تاریخ تپه گنج دره در کرمانشاه است که قدمت آن به ۸ هزار سال پیش از میلاد بر می‌گردد یکی دیگر از مناطق کشف شده با قدمت پیش از تاریخ غارهای کمربند در منطقه جنوبی دریای خزر در نزدیکی بهشهر است.
سفال شناسی در دوره هخامنشی:
در این دوره سفال دارای نقوش و خطوط خلاصه رنگین بوده یا به صورت تجسم حیوان و انسان در ترکیب ظرف در آمده‌اند. کاشیهای رنگین و لعابدار شوش مربوط به کاخ «هدش» است که اغلب تصاویر فردی و جمعی اشخاص و حیوانات و هیولاها و نقش گل و بوته‌های شبیه به تخت جمشید در آن به چشم می‌خورده است.
آجرهای بدون لعاب بیشتر در شوش به کار رفته و در ابتدا روی حیواناتی چون گاومیش بالدار، شیر شاخدار و بالدار یا حیوانات افسانه‌ای و اسطوره‌ای دیگر نقش شده بود. سفالینه‌های به دست آمده از قلمرو شاهنشاهی عبارت از قمقمه‌های سفال با لعاب خیلی کم رنگ شیری و سفید و کوزه‌های دسته‌دار یا بی‌دسته خاکستری و غالباً ساده و بدون نقش هستند.
سفال شناسی در دوران پیش از اسلام:
در شش هزار سال پیش از میلاد اولین نشانه پیدایش کوره پخت در صنعت سفال دیده می‌شود و در سه هزار پانصد سال پیش از میلاد چرخ سفالگری ساخته شد. سفالهای پیش از اسلام در شیوه و سبک ساختن تقریباً با مختصر تغییر یکنواخت و در سطح فنی به طرز اعجاب‌انگیزی پیشرفته است.
دوران اولیه اسلام:
در دوره اولیه اسلام، سفال‌ساز افتاده و متواضع ایرانی در همان زمینه پارتها و ساسانیان کار می‌کرد، ظرفهای وی بی‌لعاب بود و در قالب فشاری آن را آراسته کرده و تزئین می‌داد و یا ظرفهایی از لعاب آبی یا فیروزه‌ای می‌ساخت و پیش از پختن آن را برای آرایش و نقوش ظرف کنده‌کاری می‌کردند.
در سه سده اولیه اسلامی علاوه بر نقشهای ساده، تزئینات گیاهی و جانوری و نقوش اسلیمی و گل و برگ و در سده چهارم خطوط کوفی با گل و برگ و نقوش اسلیمی و در سده پنجم نقوش پرنده و مرغ را می‌توانیم مشاهده کنیم.
در این دوره سفالینه‌هایی با نقوش سیاه بر روی زمینه سفید را می‌بینیم که تزئین این نوع سفالینه‌ها شامل نقطه چین‌های مرتب، پرندگان، گلهای مسبک و مهمتر از همه نوشته به خط کوفی تزئینی و در بعضی نقش مرغ مشبک.
دیدگاهی بنویسید