دانلود مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان
مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان نخستین کوششی است که موضوع فنجان نماها را در ایران مورد بررسی قرار می دهد. چندین مجموعه فنجان نما در کردستان شناسایی و توضیف شده اند که نشان دهنده اهمیت آنها و ضرورت تحقیقات بیشتر درباره آنها است. فنجان نما ها اغلب همراه با هاون ها که برای اهداف کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند، همراه هستند و در بعضی موارد در کنار گودی های طبیعی در سطح صخره ای، مانند چاله آب یافت می شوند. آنها را همچنین می توان به همراه مجموعه های سنگ نگاره مشاهده کرد، چنان که در اکثر مناطق جهان دیده می شوند. در این مقاله به مطالعه و معرفی مجموعه فنجان نماهای صخره ای کردستان پرداخته ایم.
مقاله فنجان نماها در هنر صخره ای کردستان:
به گودی های ایجاد شده بر روی سطوح صاف سنگ ها، بدست انسان های باستان، برای مقاصد گوناگون، فنجان نما Cupmark گفته می‌‌شود. آنها از کهن‌ترین و گسترده ترین آثار ایجاد شده بدست بشر در میان سنگ نگاره های ایران و جهان هستند.
فنجان نماها توسط ابزارهای خاصی (سنگ، استخوان حیوانات و فلزات و…) ایجاد شده اند. اندازه ی کلی آنها (عمق و قطر) از حدود یک متر عمق و قُطر، تا حدود یک سانتیمتر قُطر و عمق دیده شده است. در ایران بزرگترین آنها در غار کرفتو درکردستان است که قطر دهانه و عمق آن حدود یک متر است. این فنجان نما، بزرگترین نمونه ی مکشوفه در ایران و شاید دنیا باشد.
موضوع فنجان نماها بسیار پیچیده تر از آن است که به نظر می رسد و خصوصیت ویژه ای در هنر صخره‌ایی از دوران پاله ئولیتیک تا قرن بیستم است. ( بدناریک ۲۰۰۷ ) و به عنوان خلاقیت ذهن و دست انسان در طول هزاره‌ها در مناطق مختلف جهان به شکل دایره‌ای گود تجلی کرده است.
کارکردهای گوناگون فنجان نماها بدین قرار هستند:
- جمع آوری و نگهداشت آب در غارها پیش از اختراع سفال
- رخداد نگـــاری
- گاهشماری
- جهت نمایی
- صورت های فلکی
- کارکردهای آیینی (عصاره گیری هوم و آیین هیومه)
- آتشدان برای اجرای مراسم آیینی و کد دهی های شبانه
- ساعت های آفتابی در ورودی غارها
- آسیاب کردن دانه غلات، حبوبات و ساقه خشک گیاهان
- کوبیدن گوشت خام شکار و قابل استفاده کردن برای خوراک کودکان
- عصاره پاشی گیاه هوم و… در پایین لیزی های سنگی
دیدگاهی بنویسید